Tướng số là một môn học có hệ thống, nghiên cứu cẩn thận về tâm, sinh lý ảnh hưởng vào con người. Coi tướng phải bao gồm mọi bộ vị, phối hợp. Coi khí sắc, phối hợp hình thể và mùa. Thày tướng giỏi nhìn mặt khí sắc đoán nhiều khi kinh thiên động địa, nhiều khi tốn hàng tháng, hàng năm để tìm ẩn tướng. Mắt là cửa ngõ của linh hồn. Chẳng cần sự nghiên cứu tướng học Đông Tây đều công nhận điều này. Tuy vậy khoa xem tướng nghiên cứu và sắp đặt thành hệ thống rõ ràng, mắt thế nào là gian, thế nào là ác, thế nào là phú, thế nào là quí, là yểu là thọ. Xem mấy phim Tây Phim Tàu, kẻ gian mắt lúc nào cũng đảo lia, đảo lịa, kẻ ác mắt cứ trắng dã. Ca dao, tục ngữ cũng không thiếu nói về con mắt. - Đôi mắt lá dăm, lông mày lá liễu đáng trăm quan tiền - Lợn kia trắng mắt thì nuôi, người kia trắng mắt chơ' chơi mà phiền. - Nhất lé nhì lùn tam hô tứ lộ. Thày Đinh đức M dạy toán Chu v An có đủ tứ ... quí. Những người mắt trắng môi thâm Ví chẳng hại chồng thì cũng hại con. Mắt và my (lông mày) đi thành bộ. Mắt cần trong suốt, hắc bạch phân minh. Triệu Vân thời tam quốc có tướng thanh toàn cặp mắt trong suốt ( sách Vũ tài Lục), nên tả xung hữu đột Đương dương, suốt đời chinh chiến mà chết vẫn an lành. Mắt thao láo mà không có linh động, cuối mắt tròn hơi lộ, mí nổi bờ lại thêm gân đỏ trong mắt là mắt cá ươn, người này mang bệnh nan y, giảohoạt, khắc người quanh mình. Mắt trắng lộ nhiều bên dưới là hạ bạch nhãn, tướng này bôn ba vất vả phòng chết vì thiếu dưỡng khí (phổi, chết đuối ...)Mắt Buồn Tướng Pháp là một môn học có hệ thống hẳn hòi, nhưng như những môn học khác, tuỳ theo người truyền bá, áp dụng và cải thiện thì nó mới được tiến hay không. Thế giới ngày càng phức tạp, nhiều quan niệm bị đạp đổ hay thay đổi đi. Tướng số cũng cần phải được được nhìn với con mắt và tấm lòng mở rộng như vậy, nhất là sách tướng thường nhìn theo quan niệm Á Đông. Nó cũng cần được bổ túc cho hợp hơn với nhân sinh ngày ngay. Thày tướng xem tướng cũng chẳng khác, người trồng cây, xem cây. Đâu có gì là dị đoan đâu, có chăng là những người xem làm nó ra vậy thôi. Cây lá xanh tươi thì khoẻ mạnh, xanh làm sao thì có hoa nhiều,quả nhiều, xanh ra sao thì mãi mãi xanh rêu. Lá vàng làm sao là tự nhiên, ra sao là bị huỷ hoại ( như anh Thuynh nói cạo vỏ xem trong còn xanh không, con ong nói xem rễ còn tốt không), còn ảnh hưởng quanh đó nữa. Nhìn cây Lan hồ điệp tươi tốt, mọc ngay giữa vườn mùa thu, không thể quả quyết là tiền đồ sáng lạng, mùa đông đến, tuyết rơi nó sẽ chết. Nhưng cây hồng thì không. Nhìn cây Lan Vanda chẳng hạn, nhà nghề có thểbiết nó được tưới nhiều hay ít, ẩm độcao hay thấp, có thể biết có thể sắp ra hoa hay không và ngay cả hoa màu đậm, tím, đỏ hay nhạt vàng, cam, xanh lá cây cũng biết trước được, người không biết nói là nói ẩu. Vì vậytốt còn tốt ra sao nữa. Thần khí, cốt cách là vậy. Mắt buồn, mắt là cửa sổ linh hồn, mắt buồn vì lòng buồn, vì lo âu. Tuy vậy khi nói đến mắt buồn có thể gọi là buồn vì nhiều thứ, đuôi mắt loan xuống, mắt chứa vẻ u uất, lo âu ( thường mắt to và lòng đen nhiều mớicó tướng này, khó có ở mắt hí hay trắng dã), gọi là mắt buồn là vậy, cònthỉnh thoảng buồn, hay sắp gặp nạn cũng có thể thấy ở mắt, nhưng cái buồn biểu hiệu qua mắt đó không gọi là mắt buồn. Câu hỏi tổng quát quá. giải thích như vậy được thôi.Mắt lá dăm: Mắt lá dăm lông mày lá liễu đáng trăm quan tiền Mắt lá dăm nhìn cân đối, hơi dài, tròng đen nhiều và cũng cân đốị Người có con mắt này nếu được trong suốt những là người ôn nhu, nhưng sáng suốt và thông minh. Lông mày lá liễu hình dáng hơi nhỏ, gọn, cuối lông mà vòng xuống ôm lấy mắt. Những người có lông mày này, mắt này, trai hay gái đều đáng trăm quan tiền. Đàn ông chơi với bạn bè thủ túc rất trọng tình nghĩa. Đàn bà ởvới chồng không hề hai lòng dù chồng nghèo khổ, chồng càng sa cơ người vợnày coi việc thương chồng như một sự tín nghĩa, là hãnh diện của chính họ. Sách của Hà lạc dã phu có thơ ví dụ về lông mày này: Chồng người xe ngựa người yêu Chồng em khố rách, em chiều em thương. Có hàng trăm loại mắt và mi, không có hình vẽ không thể tả cho chính xácđược. Chia theo hình thể, hoặc các loài cầm thú. Về cầm thú thì dĩ nhiênnhư các sách ... Tàu khác, long và phụng là đầu mà thực ra chẳng ai biếtmặt mũi hai con đó ra saọ Thôi thì như vầy, người ta lấy hai loại mắt đẹp nhất trong tướng học để vẽ hai con linh vật đó. Mắt Rồng có Phục Long nhãn, Du long nhãn, mắt phượng có Minh phượng, thuỵ phượng, Đan phượng. Mắt tốt phải đi với mày tốt mới hoànhảo.Long Mày Người có đôi mắt đẹp có tinh thần thì cái uy lực, cái diễm lệ nổi ra ngay.Trong khi đó lông mày theo tướng sốcần mềm, mọc thuận đều, không cần rậm, hơi thưa càng tốt. Mày mọc xa mắt càng tốt, đàn ông mày mọc gần mắt quá là người không biết nhìn xa trông rộng chỉ cứ theo thời mà làm, nhiều lành tụ thời bình được đưa lên do đảng chính trị dễ sai khiến có đôi mày tốt, mắt tốt nhưng mọc gần dínhvào mắt, lên nhờ thời. Đàn bà mày sát mắt nếu xấu nữa dễ bị đàn ông hiếp đáp hay dụ dỗ. Mày cao hơn tai là người tinh tường, nhìn rõ chi tiết sự việc nhưng hành sử bao quát và rõ ràng. VÌ thế mày đậm tuy đẹp nhưng theo sách tướng không được tốt. Mi thì thanh, mục cần tú. Những hình vẽ hoặc biểu tượng giúp nhận xét một số mắt: Mắt phục long lớn, lòng đen nhiều, cân đối, đuôi mắt hơi quết lên. Mí mắt xếp lên nhau, xem phim vẽ Disney mắt con khủng long lúc ngủ bị đánh thức dậy, chợt mở mắt trông giống như mắt phục Long tả và vẽ trong sách Tàu, mắt này cần đen trắng rõ ràng và có thấy một lằn gấp ở mí. thần mắt uy nghiêm. Mắt phục long lại ưa du long mi. Du Long mi dài mọc gọn, nhưng thưa, hơi sếch lên. Được bộ này đại phú quí. Tuy vậyphụ nữ không được hợp lắm, vì cứng cỏi phu thê bất hoà.Mắt Du : Long lớn dài nhiều tròng đenvà bóng láng, dáng như nổi giận, mắt xếch giống như một mí, phía dưới lộ chút tròng trắng. Nhìn phim Disney lúc chú bé khủng long nổi giận hăm hởbước đi, không hiểu tình cờ hay cố ý giống mắt du long, nhìn những tranh Tàu vẽ mắt rồng lúc nổi giận cũng thế, mí mắt thì thường không giống lắm, mí mắt du long mí thuờng đè lên nhau.Mắt du long lại đi với mày ngoạ long. Mày ngoạ long xếch, lớn dài tròn cạnh, mày hơi nhạt thưa. Được bộ này vang lừng tài danh, đại phú quý. Phụ nữ không hợp với du long nhãn vì tuy giỏi, nhưng quyết định hơi ... bạo và khắc phu, bà Kenedy có mắt này. Mày ngoạ long đivới phục long nhãn đối với phụ nữ hợphơn được phú quí nhưng khắc phu, và xa với con cái. Vì mắt phục long khí thế ẩn tàng hơn và mày ngoạ long thanh tú hiền hoà hơn. Mắt phượng hợp với phụ nữ hơn là mắt rồng. Đàn ông mắt phượng tài bavà bay bướm hơn mắt rồng. Nói theo Hàn Tín là một có tài cầm quân, mộtcó tài cầm tướng. Mắt Phượng thêm mày gọn, lớn mọc như hơi cong lên rồi cong xuống ôm vòng ngoài mắt thì cực quí, đi với mày ngoạ tằm cũng cực quí. Mày ngoạ tằm giống như con tằm bám trên mắt, lớn hơi xếch, lông mày mọc gọn mướt, thấy thịt dưới lông mày đùn lên như con tằm. Mắt phượng dài, lòng đen hơi ẩn trên mí trên thấy có nhừng vết sóng dài trên mí trên. Thuỵ phượng minh phượng và Đan phượng hơi giống nhau, khác ở thần quang và vết sóng trên mắt. Thuỵ phượng (phượng ngủ) tròng đen cân bằng hơi giống ẩn lên trên và có nhiều lớp mí dài lợp lên trên, thần mắt sáng nhưng bình thường trông giống người buồn ngủ, cựu phó tontoncó mắt này nhưng không có được mày ngài, tuy rằng lông mày rất tốt có khí lực đùn lên nhưng hơi ngắn và không được chếch coi như phối hợp của ngoạ tằm và sư tử mi thêm tròngmắt hơi lộ, thiếu thần quang nên hơi mải chơi, tài hoa rất được lòng thủ túc bạn bè , rốt cuộc mắt phượng lại hỏng thê cung vì chính mình tạo ra. Có lẽ cũng không lấy đó làm quan trọng vì tính tài giỏi nhưng dông dài. Mắt Minh Phượng nhìn hình thể cũng như mắt đan Phượng thuỵ phượng, cáiánh mắt thì khác, mắt đan phượng lộ cái ánh uy nghiêm làm trấn áp người đối diện. Coach Laker có tướng ưng mắt phượng tốt vô cùng. Mắt tứ bạch nhãn là người dễ bị hung tử, sách viết :" Có hai loại tứ bạch nhãn:Loại nhất lúc bình thường đối diện thấy lòng đen ngay chính giữa bốn phía đều lộ trắng, mắt này rấy gian hiểm, nên tránh làm ăn, cộng tác với người này. Loại nhì khi nổi giận, trợn mắt mới thấy lộ trắng bốn phía, loại này ít nguy hiểm hơn nhưng tính cũng hay tráo trở, hơi nhát. Lợn kia trắng mắt thì nuôi Người kia trắng mắt chớ chơi mà phiền. Mắt con đậu con bay là mắt lé hay còn gọi nhất bạch nhãn; có một số sách cho vào loại tam bạch nhãn, nghĩa là tròng đen chạy dính vào đầu mắt về phía mũi (còn dính lộ tră'ng dưới hay trên gọi là thượng hay hạ bạch nhãn). Con đậu con bay là "một mắt nhất bạch nhãn", người này giảo hoạt, tham dâm, khắc gia đình nhưng thường thọ. Mắt hai con đậu châu đầu vào nhau là" hai mắt nhất bạch nhãn", tính khôngngay, gian giảo. Bị cả hai con thường hung yểu tử nhất là nếu nó lồi. Mắt lé ở đàn bà xấu hơn đàn ông, tục ngữ có câu: Voi chéo ngà, đàn bà lé mắt ( Có khi nói một mắt) Đào hoa nhãn Nhiều nguời thắc mắc, thế nào để nhận ra đào hoa nhãn ? Cô đào Marilyn Monroe có đào hoa nhãn , đólà dùng ví dụ nhiều khi vẫn chỉ có kháiniệm lờ mờ thôi . Nguời có đào hoa nhãn lúc bình thuờng không cuời mắt vẫn như cuời, đó là cách dễ nhất để nhận ra . Nguời có mắt đào hoa thuờng thấy mắt luôn uơn uớt. Vậy bây giờ quí vị thử tập xem tuớng những nguời chung quanh xem ai có mắt đào hoa? Xưa đến nay đào hoa là con dao hai luỡi đối với đàn bà , nếu để nguời tranh nhau thì dễ tơi tả, nếu dùng như lợi khí thì vẫn có thể thành công . Xem tuớng không nên hễ thấy đàn bà có mắt đào hoa thì cho là xấu. Con ong biết một nguời thiếu phụ có mắt này đuợc bao nguời yêu trộm nhớ thầm, lấy chồng rất sớm, chồng là chồng của nguời chị qua đời của bà ta; Chồng lớn hơn vợ hơn hai chục tuổi, hai vợ chồng quí nhau hết mực, con cái cũng chiều chuộng mẹ. Khi nguời chồng bị nạn qua đời bà ta vẫn trẻ đẹp, vẫn đào hoa nhiều kẻ đâm đơn nhưng bà ấy vẫn ở vậy cho đến lúc qua đời. Vậy thì đào hoa đó đâu gì là xấu? cho dù bà ấy có buớc thêmcũng vậy.Đào hoa vẫn có tuớng khác khắc chế, bà ta có đào hoa nhãn nhưng da dẻ trắng mịn, hình thái doantrang, cử chỉ chậm rãi thành thử vẫn không hề gì. Cho dù số phận tả tơi thì nên trách ai? đám thợ săn thèm khát hay con mồi ngon lành? con hổ hung dữ, hay con nai làm mồi? Định mệnh và một trăm năm trời giao phó xử sao cho phải. Triệu Vân thời tam quốc có cặp mắt nhãn cầu trong suốt, đen trắng phân minh lại thêm tuớng thanh toàn, vì thế tuy là danh tuớng cả đời chinh chiến mà không hề bị đao tên xâm phạm, chết đuợc toàn thây. Mắt Rắn: Trong sách Tuớng pháp áo bí có nói về một loại mắt gọi là mắt rắn, phối hợp với ngũ độc mi. Mắt rắn có hai loại một tròng đen chìm vào trong lòng trắng và giống như tạo ra bởi những gân đỏ nhìn hơi giống xa luân, tròng trắng có vẩn đỏ, loại hai mắt như có lớp nuớc phủ con nguơi có xa luân xanh đen. Ngũ độc mi ngắn đầu chúi xuống. Đặc biệt của loại mắt này đối với nguời thuờng thì loại nhất đuợc huởngtiểu quí, mắt hai đuợc trung quý nhưng tâm tính độc ác, về già gánh họa. Thế nhưng nguời tu hành có mắt này thì lại khác, lúc trẻ bị ức hiếp, hãm hại, dè bỉu, hay vuớng chuyện thị phi, nhưng càng về già thì trí càng thỏa, tâm tính rộng mở đuợc thư thái đến vãn vận. Nhiều nguời không rõ về tuớng pháp lúc gặp thày tu có mắt này thuờng nói coi mặt ông này gian gian, đó là do mắt rắn mà ra, vô tình làm cho tính chất mắt rắn ở thày tu càng đúng hơn. Ở South Cal ít ra có hai thày có mắt này. Triệu Vân thời tam quốc có cặp mắt nhãn cầu trong suốt, đen trắng phân minh lại thêm tuớng thanh toàn, vì thế tuy là danh tuớng cả đời chinh chiến mà không hề bị đao tên xâm phạm, chết đuợc toàn thây. Trong sách Tuớng pháp áo bí có nói về một loại mắt gọi là mắt rắn, phối hợp với ngũ độc mi. Mắt rắn có hai loại một tròng đen chìm vào trong lòng trắng và giống như tạo ra bởi những gân đỏ nhìn hơi giống xa luân, tròng trắng có vẩn đỏ, loại hai mắt như có lớp nuớc phủ con nguơi có xa luân xanh đen. Ngũ độc mi ngắn đầu chúi xuống.
Đặc biệt của loại mắt này đối với nguời thuờng thì loại nhất đuợc huởngtiểu quí, mắt hai đuợc trung quý nhưng tâm tính độc ác, về già gánh họa. Thế nhưng nguời tu hành có mắt này thì lại khác, lúc trẻ bị ức hiếp, hãm hại, dè bỉu, hay vuớng chuyện thị phi, nhưng càng về già thì trí càng thỏa, tâm tính rộng mở đuợc thư thái đến vãn vận. Nhiều nguời không rõ về tuớng pháp lúc gặp thày tu có mắt này thuờng nói coi mặt ông này gian gian, đó là do mắt rắn mà ra, vô tình làm cho tính chất mắt rắn ở thày tu càng đúng hơn. Ở South Cal ít ra có hai thày có mắt này. Mắt ti hí và mày lưa thưa. Mắt ti hí là mắt nhỏ, mí mắt him híp.Mắt ti hí hay liếc ngang, nguời có mắtnày thông minh, gian vặt. Nguời mắt hí thêm mày thưa gián đoạn rất gian manh về già bị mọi nguời xa lánh. Ca dao có câu :" những phuờng ti hí mắt luơn, trai thời trộm cắp gái buôn chồng nguời" Tuy vậy đừng lầm với mắt voi, mắt voi tuy nhỏ nhưng mắt rất dài, tròng đen hơi chạy xuống duới, nguời này đuợc huởng phú quý, mắt voi có nhiềunếp gấp ở cả mí trên lẫn duới Mắt khỉ cũng có nhiều nếp gấp nhưng tròng mắt to hơn và lòng đen hơi chạy lên trên, có nhiều tia và hơi nâu vàng, mí duới uốn cong, mắp luôn hấpháy. Mắt này đi với lông mày ngắn mọc cao trên mắt là nguời tinh tế, nhanh nhẹn nhưng khắc thê tử, hiếu dâm, nguời này rất giỏi tuy vậy phải vất vả rất nhiều mới thành đại nghiệp.Mắt và mày này nếu bị mũi triết đoạnthì sách tuớng khuyên sống đời ẩn dậtđể tránh bạo tử. Mắt vuợn có nhiều sóng trên như mắt khỉ, đuôi mắt loan xuống nhiều hơn, mí duới ít cong hơn và tròng đen ít hay không tia. Mắt này cũng khá hiếu sắc, tâm tính loay hoay, phức tạp. Mắt này tình cảm dây dưa vì loay hoay, thôi rồi lại nữa, vì lăng nhăng lại nặng lòng nên cứ tới lui, mắt này huởng tiểu quí, đến già nhờ con.